سیستم روغن کاری

سیستم روغنكاری : برای كم كردن ساییدگی و اصطكاك ، خنك شدن ، تمیز شدن قطعات ، ازبین بردن صدا و آب بندی بهتر ، قطعات موتور را روغنكاری میكنند .

قطعاتی كه روغنكاری میشوند عبارتند از : بادامك ها ، سوپاپ ها ، سیلندر ، پیستون ، میل لنگ و یاتاقانها

خصوصیات روغن : روغن باید در مقابل كف كردن ، اكسیده شدن ، فشار و ضربه مقاوم باشد .

نكته :  برای اینكه روغن سریعا كثیف نشود ، به آن ماده ای بنام دترژان اضافه میكنند كه رسوبات و كربن را از روغن جدا نموده و در كارتل ته نشین میكند .

تعریف وسیكوزیته یا گرانولی یا چسبندگی روغن: یعنی مقاومتی كه روغن در برابر حركت از خود نشان می‌دهد . هرچه روغن شل تر باشد ویسكوزیته آن كمتر و هرچه غلیظتر باشد ویسكوزیته آن بیشتر است .

طبقه بندی روغن :

طبقه بندی به روش SAE : درین نوع طبقه بندی روغن هایی كه باحرف s نمایش داده میشوند روغن هایی هستند كه برای تابستان مناسب میباشند مثل sea 30 s  و روغن هایی كه با حرف w نمایش داده میشوند مناسب زمستان میباشند . مثل sea 40 w

روغن چهار فصل یا مالتی گرید یا چند درجه با وسیكوزینه چند گانه  روغنی است كه دارای دو وسیكوزینه می‌باشد و غلظت خود را بسته به شرایط محیط تغییر می‌دهد كه این روغن هم برای تابستان و هم زمستان مورد استفاده قرار میگیرد  مثل  SEA 20 W 50 S   

نكته: بیش از حد سفت بودن روغن در زمستان باعث بد استارت خوردن و شل بودن روغن در تابستان باعث افت فشار روغن در موتور می‌شود بنابراین می‌توان از روغن‌های دو شماره مالتی گرید مثل

 (SAE 20 W50S) استفاده كرد كه در زمستان شل و در تابستان سفت می‌باشد و به موتور آسیبی نمی‌رساند.

نكته : روغن ها در مقابل گرما رقیق و در سرما غلیظ میشوند .

نكته : روغن واسكازین مخصوص گیربكس و دیفرانسیل میباشد .

تعویض روغن : زمانی كه روغن سیاه رنگ یا كرم رنگ شود و یا رقیق شود باید تعویض گردد .

سیاه شدن روغن : در اثر وجود رسوبات و كربن و احتراق های ناقص و نفوذ به آن سیاه میشود .

كرم شدن روغن : در اثر نفوذ آب در روغن كرم میشود .

نكته : برای تعویض روغن ، اتومبیل باید در جای سرد قرار گیرد و موتور گرم باشد .

نكته : در موتورهای نو بعد از 500 كیلومتر باید  روغن تعویض گردد زیرا در اثر آب بندی اولیه ذرات ریز فلز در آن زیاد میباشد .

علائم روی روغن :

در موتورهای بنزینی روغن هایی كه با  MS نمایش داده میشود برای كار سخت و روغن هایی كه با MM نمایش داده میشود برای كار متوسط و روغن هایی كه با ML نمایش داده میشود برای شرایط معمولی و سبك مورد استفاده قرار میگیرد .

مسیر روغنكاری در موتور :

كارتل – پمپ روغن ( اویل پمپ ) – فیلتر روغن – كانال اصلی روغن – یاتاقان های ثابت – یاتاقان های متحرك – سیلندر

اویل پمپ (پمپ روغن): پمپ روغن در موتورها برای كشیدن روغن كارتل و وارد كردن آن به مدار گردش روغن می‌باشد.

انواع اویل پمپ: ستاره ای یا روتوری ، چرخ دنده ای ، تیغه ای

پمپ ستاره ای ( روتوری ) : درین نوع كه با چرخیدن روتور داخلی در روتور خارجی مكان هایی خلا را بوجود آورده و روغن را میكشد و همان مكان تحت تاثیر فشار روتور روغن را پمپ میكند .

قسمت هایی از اویل پمپ كه باید فیلرگیری شوند : بین دنده و پوسته – بین دودنده – بین دنده و درب اویل پمپ

نكته : روتور خارجی اویل پمپ حركت دورانی و انتقالی دارد .

نحوه عمل كرد اویل پمپ:

1 ـ توسط چرخ دنده روی اویل پمپ كه به صورت مستقیم حركت خود را از دنده روی میل سوپاپ می‌گردد و به چرخش در می‌آید مثل پیكان.

2 ـ توسط چرخ دنده واسطه اویل پمپ به حركت در می‌آید مانند رنو

3 ـ توسط چرخ دنده روی دلكو مانند آریا و 2002

فیلتر روغن : جنس آن از نمد یا كاغذهای مخصوص یا توری های بسیار ریز فولادی میباشد و در نوع كاغذی فیلتر پس از كثیف شدن تعویض میشود ولی در نوع فلزی میتوان آن را شسته و تمیز و دوباره بكار گرفت .

نكته : فیلترها به نوع آب و هوا و مسافت طی شده اتومبیل در اثر كربن و گردو غبار و ذرات ریز فلز كثیف شده و بایستی با هر تعویض روغن ، آنها را نیز تعویض كرد .

سوپاپ اطمینان روغن : باعث ثابت نگه داشتن فشار روغن در مسیر روغن كاری میگردد . ضمن اینكه در سرعت های بالا فشار روغن را كم میكند . محل سوپاپ اطمینان روغن در كانال اصلی موتور داخل فیلترهای روغن و یا پایه فیلترهای روغن میباشد .

كار سوپاپ بای پاس چیست؟

در داخل قاب فیلتر سوپاپی به نام بای پاس وجود دارد كه در صورت كثیف شدن فیلتر (كاغذهای سلولزی) دیگر روغن تصفیه نشده و در اثر فشار روغن پمپ این سوپاپ بای پاس كه بالای فیلتر و در مجرای خروجی قرار دارد باز شده و روغن را به سمت كانالهای روغن اصلی می‌فرستد. (بدون تصفیه شدن )

 علل كم شدن روغن در موتور :

1- روغن ریزی از طریق : كاسه نمد سر و ته میل لنگ و واشرهای سینی جلو ، سینی بغل ، فیلتر روغن ، و درب قالپاق سوپاپ و واشر كارتل

2- روغن سوزی : در اثر ساییدگی رینگ ها و سیلندر و ساییدگی گیت سوپاپ و نفوذ روغن به اتاق احتراق ایجاد میشود .

نكته : محل قرارگیری فشنگی فشار روغن روی كانال اصلی روغن در بلوك موتور میباشد .

علل افت فشار روغن در موتور :

1- خوردگی و سایش یاتاقان های ثابت و متحرك ( افزایش خلاصی یاتاقانهای ثابت و متحرك )

2- خوردگی و سایش میل سوپاپ و بوش آن

3- كم بودن روغن و مناسب نبودن غلظت آن

4- خرابی اویل پمپ